Gemini
Hier zijn drie gedetailleerde lesontwerpen om leerlingen van de tweede graad PAV (Project Algemene Vakken) gericht en kritisch te laten kijken naar "The Simpsons" en tv-series in het algemeen, gebaseerd op de analyse en het analyseschema die eerder zijn gepresenteerd.
Doelstellingen:
Leerlingen kunnen de algemene informatie van een serie/aflevering identificeren en samenvatten.
Leerlingen kunnen de concepten van 'held' en 'anti-held' begrijpen en toepassen op de personages van 'The Simpsons'.
Leerlingen kunnen de kenmerken van de hoofdpersonen analyseren en deze vergelijken met traditionele heldenbeelden.
Duur: 100 minuten (2 lesuren)
Lesmateriaal:
Beamer/Smartboard
Computers/laptops met internettoegang
Werkblad 1: "De Simpsons: Wie zijn de Helden?" (zie onderaan dit lesontwerp)
Toegang tot de aflevering "Simpsoncalifragilisticexpiali-D'oh-cious" (indien mogelijk, fragmenten of volledige aflevering)
Lesfasen:
Fase 1: Introductie en verkenning (15 min)
Startvraag (klassikaal): De leerkracht vraagt: "Wie kent 'The Simpsons'? Wat vind je leuk aan deze serie? Zijn de personages 'helden' in de traditionele zin van het woord?" (Brainstorm op bord).
Doel van de les: De leerkracht legt uit dat de les tot doel heeft om leerlingen kritisch te leren kijken naar tv-series door een specifieke aflevering van 'The Simpsons' te analyseren en de personages te beoordelen als 'helden' of 'anti-helden'.
Concept 'Kritisch kijken': Leg kort uit wat "kritisch kijken" inhoudt (niet alleen het verhaal volgen, maar ook de onderliggende boodschappen, normen en waarden analyseren).
Fase 2: Algemene informatie van de aflevering (30 min)
Afleveringsintroductie (Leerkracht/fragment): De leerkracht introduceert de aflevering "Simpsoncalifragilisticexpiali-D'oh-cious" en geeft een korte mondelinge samenvatting, of toont een kort fragment.
Samenvatting: Marge voelt zich gestrest door de dagelijkse chaos thuis en haar haar begint uit te vallen. Homer besluit dat ze een nanny moeten inhuren. Na een reeks mislukte sollicitatiegesprekken, verschijnt Shary Bobbins, een parodie op Mary Poppins. Shary probeert de Simpsons te leren om beter met elkaar om te gaan en huishoudelijke taken uit te voeren. Echter, de Simpsons weigeren te veranderen en omarmen hun eigen gebreken in een lied. Uiteindelijk vertrekt Shary Bobbins, omdat ze niets heeft kunnen veranderen.
Opdracht 1.1 (Duo-werk – 15 min): Vul de eerste sectie van Werkblad 1 in, gebaseerd op de samenvatting:
Titel van de serie/aflevering: ("The Simpsons: Simpsoncalifragilisticexpiali-D'oh-cious")
Korte samenvatting van het avontuur/de plot (in eigen woorden): Focus op Marge's stress, de zoektocht naar een nanny (Shary Bobbins) en haar pogingen om de Simpsons te veranderen, en hun weigering om dit te doen, met als gevolg Shary's vertrek.
Wie zijn de belangrijkste personages (helden en bijpersonages)? (Homer, Marge, Bart, Lisa, Maggie als helden; Shary Bobbins, Krusty the Clown, Grootvader Simpson als bijpersonages)
Waar en wanneer speelt het verhaal zich af? (Springfield, fictieve Amerikaanse stad, hedendaagse setting)
Klassikale bespreking (10 min): Overloop de antwoorden. Bespreek eventuele verschillen in samenvattingen en personage-identificatie.
Fase 3: Analyse van de hoofdpersonen als helden (45 min)
Introductie concept 'Held': De leerkracht legt het concept van een 'klassieke held' uit (vaak sterk, onoverwinnelijk, verdedigt het systeem, heeft geen gezin of financiële problemen). Introduceer vervolgens het idee van een 'anti-held' of 'banale held'.
Groepsopdracht (Groepjes van 3-4 – 30 min): Vul Werkblad 1 verder in door de volgende kenmerken van de Simpsons te analyseren. Noteer hoe ze afwijken van het idee van een 'klassieke held' en geef concrete voorbeelden uit de aflevering of serie.
Gezin/Relaties: Hoe leven de Simpsons? (Disfunctioneel maar liefdevol; Homer en Bart vaak onverantwoordelijk, Marge draagt de last.) Waarom is dit anders dan een klassieke held?
Geslacht: Wat zijn de kenmerken van Homer, Marge, Bart en Lisa? (Marge's stress door huishouden, Lisa's intelligentie; Homer's luiheid.)
Pijn/Kwetsbaarheid: Ervaren de Simpsons pijn of zijn ze onoverwinnelijk? (Marge's haaruitval; Homer en Bart tonen gebreken.)
Werk/Financiën: Heeft Homer een gewoon beroep? Zijn er financiële problemen? (Homer's ongemotiveerde werk; zorgen over nanny kosten.)
Karakter/Waarden: Welke waarden verdedigen de Simpsons? (Familie, maar vaak gedreven door egoïsme, luiheid.) Verdedigen ze het 'bestaande systeem' of juist niet?
Houding tegenover anderen: Hoe kijken ze naar Shary Bobbins' pogingen tot verandering?
Voorspelbaarheid: Is hun gedrag voorspelbaar? Waarom? (Onwil om te veranderen, geen karakterontwikkeling.)
Soort held: Welk type held zijn de Simpsons? (Humoristische helden, banale helden) Waarom? (Kleine kantjes, vallen van situatie naar situatie.)
Klassikale discussie (15 min): Bespreek de bevindingen per groep. Leg het concept van 'banale helden' en 'humoristische helden' verder uit aan de hand van de voorbeelden die de leerlingen hebben gevonden.
Fase 4: Reflectie en afsluiting (10 min)
Individuele reflectie (5 min): Schrijf op Werkblad 1, in één tot twee zinnen, waarom 'The Simpsons' een goed voorbeeld zijn van 'anti-helden' of 'banale helden'.
Afsluitende discussie (5 min): Deel enkele reflecties klassikaal. Benadruk dat 'helden' in series niet altijd perfect zijn of het systeem verdedigen. Dit maakt ze juist interessant voor een kritische analyse.
Werkblad 1: De Simpsons: Wie zijn de helden?
Naam:
Klas:
Datum:
Stap 1: Algemene informatie over de serie/aflevering
Titel van de serie/aflevering: ____________________________________________________________________
Korte samenvatting van het avontuur/de plot (in eigen woorden):
Wie zijn de belangrijkste personages?
Helden (protagonisten): _____________________________________________
Bijpersonages: ____________________________________________________
Waar en wanneer speelt het verhaal zich af? ____________________________________________________________________
Stap 2: Analyse van de held(en) - De Simpsons
Vergelijk de kenmerken van de Simpsons met het idee van een 'klassieke held'. Noteer waar ze afwijken en geef concrete voorbeelden uit de aflevering of serie.
| Kenmerk | Beschrijving van de Simpsons (wat valt op? Geef voorbeelden)
Doelstellingen:
Leerlingen kunnen de rol en kenmerken van bijpersonages analyseren.
Leerlingen kunnen de representatie van beroepen in de serie beoordelen op realisme en stereotypering.
Leerlingen kunnen de begrippen 'goed' en 'kwaad' en verschillende soorten geweld in de aflevering identificeren en kritisch bespreken.
Duur: 100 minuten (2 lesuren)
Lesmateriaal:
Beamer/Smartboard
Computers/laptops
Werkblad 2: "De Wereld van de Simpsons: Bijfiguren, Beroepen en Morele Kwesties" (zie onderaan dit lesontwerp)
Toegang tot de aflevering "Simpsoncalifragilisticexpiali-D'oh-cious" (indien mogelijk, voor het herbekijken van specifieke scènes)
Lesfasen:
Fase 1: Herhaling en activatie (15 min)
Terugblik (klassikaal): De leerkracht vraagt: "Wat hebben we vorige les geleerd over de Simpsons als helden? Geef een kenmerk dat afwijkt van een traditionele held." (Korte herhaling).
Doel van de les: "Vandaag duiken we dieper in de aflevering door te kijken naar de rol van de bijpersonages, hoe beroepen worden voorgesteld, en hoe de thema's 'goed' en 'kwaad' en geweld aan bod komen."
Fase 2: De Rol van bijpersonages en beroepen (40 min)
Introductie bijpersonages en beroepen: De leerkracht legt uit dat bijfiguren en de manier waarop beroepen worden getoond belangrijk zijn voor een kritische analyse van een serie.
Opdracht 2.1 (individueel/duo – 25 min): Vul Werkblad 2 in door de volgende onderdelen te analyseren.
Nevenfiguren:
Welke bijfiguren komen voor in de aflevering? Geef de namen en beschrijf hun rol. (Shary Bobbins: katalysator, belichaamt perfectie, toont menselijke zwakheden door haar frustratie; Krusty the Clown: toont oppervlakkigheid entertainment; Grootvader Simpson: draagt bij aan chaos; andere nanny-kandidaten: komische elementen, benadrukken Homer's vooroordelen.)
Zijn deze bijfiguren menselijker of juist bedoeld om de Simpsons (de helden) te laten opvallen? Leg uit.
Beroepen:
Welke beroepen zie je in de serie? (Homer: kerncentrale werknemer; Shary Bobbins: nanny.)
Worden deze beroepen realistisch voorgesteld of stereotiep/grappig? Geef een voorbeeld. (Homer's werk afgestompt; Shary Bobbins' beroep 'interessant, gevarieerd'; geen diepgaande analyse.)
Komen arbeiders of mensen uit de productieve sector veel aan bod? Wat zegt dit over het beeld van werk in de serie? (Homer's overdreven, ineffectieve baan komt overeen met het idee dat weinig arbeiders in beeld komen.)
Klassikale Bespreking (15 min): Bespreek de antwoorden. Leid een discussie over de manier waarop beroepen vaak worden vereenvoudigd of overdreven in tv-series en wat dit betekent voor het beeld dat de kijker krijgt van arbeid en de maatschappij.
Fase 3: De ethische kant van het avontuur en geweld (35 min)
Introductie Ethische Kwesties en Geweld: "Nu gaan we kijken naar de ethische boodschappen en de aanwezigheid van geweld in de aflevering."
Opdracht 2.2 (Groepjes van 3-4 – 20 min): Vul Werkblad 2 verder in.
Goed en Kwaad:
Hoe wordt 'goed' en 'kwaad' in de aflevering voorgesteld? (Shary Bobbins staat voor 'goed' - orde, netheid; Simpsons' onwil staat voor 'kwaad'.)
Wordt deze strikte scheiding uiteindelijk doorbroken of omgekeerd? Leg uit. (Shary's perfectie werkt niet, Simpsons' gebreken zijn hun charme.)
Welke kant kiezen de Simpsons uiteindelijk? De kant van de 'machthebbers' (Shary Bobbins) of hun eigen weg?
Geweld:
Beschrijf scènes waarin geweld voorkomt. (Fysiek geweld in slapstick-vorm: Krusty bekogeld, Grootvader bezeert zich, Homer trekt pruiken af.)
Welk soort geweld wordt getoond (fysiek, verbaal, structureel)? (Fysiek en verbaal, maar geen structureel geweld?)
Wordt het geweld als grappig, onschuldig, noodzakelijk, of als enige oplossing voorgesteld? Is het 'ersatz-geweld' (speels, zonder ernstige gevolgen)? Leg uit.
Worden de gevolgen van het geweld (pijn, leed) realistisch getoond?
Klassikale bespreking (15 min): Bespreek de bevindingen van de groepen. Focus op het concept van "ersatz-geweld" en hoe dit de perceptie van geweld bij de kijker kan beïnvloeden. Welke boodschap geeft de serie over goed en kwaad door de rollen om te keren?
Fase 4: Afsluiting (10 min)
Individuele reflectie (5 min): Wat vond je het meest opvallende aan de manier waarop beroepen, 'goed' en 'kwaad' of geweld werden voorgesteld in de aflevering? Noteer op je werkblad.
Vooruitblik: "Volgende les gaan we in op maatschappelijke aannames en stereotypes in de serie, en trekken we een algemene conclusie."
Werkblad 2: De Wereld van de Simpsons: bijfiguren, beroepen en morele kwesties
Naam:
Klas:
Datum:
Stap 3: De rol van bijpersonages en beroepen
Nevenfiguren:
Noem twee bijfiguren uit de aflevering en beschrijf hun rol en kenmerken:
Rol/Kenmerken: ____________________________________________________________________
Rol/Kenmerken: ____________________________________________________________________
Zijn deze bijfiguren menselijker of juist bedoeld om de Simpsons (de helden) te laten opvallen? Leg uit.
Beroepen:
Welke beroepen zie je in de aflevering?
Worden deze beroepen realistisch voorgesteld of eerder stereotiep/grappig? Geef een voorbeeld.
Komen arbeiders of mensen uit de 'productieve sector' veel aan bod? Wat zegt dit over het beeld van werk in de serie?
Stap 4: De ethische kant van het avontuur en geweld
Goed en kwaad:
Wie vertegenwoordigt 'het goede' en wie 'het kwade' in deze aflevering?
Het goede: ____________________________________________________________________
Het kwade: ____________________________________________________________________
Wordt deze strikte scheiding uiteindelijk doorbroken of omgekeerd? Leg uit.
Welke kant kiezen de Simpsons uiteindelijk? De kant van de 'machthebbers' (Shary Bobbins) of hun eigen weg?
Geweld:
Beschrijf één of twee scènes waarin geweld voorkomt.
Welk soort geweld wordt getoond (fysiek, verbaal, structureel)?
Wordt geweld als grappig, onschuldig, noodzakelijk, of als enige oplossing voorgesteld? Is het 'ersatz-geweld'? Leg uit.
Worden de gevolgen van het geweld (pijn, leed) realistisch getoond?
Mijn reflectie: Wat vond je het meest opvallende aan de manier waarop beroepen, 'goed' en 'kwaad' of geweld werden voorgesteld in de aflevering?
Doelstellingen:
Leerlingen kunnen maatschappelijke aannames en stereotypes over bezitsverdeling, machtsverhoudingen, vrouwen en mannen, en kinderen en ouders herkennen en analyseren.
Leerlingen kunnen de onderliggende boodschappen van de aflevering formuleren.
Leerlingen kunnen een kritische reflectie geven op de serie en het belang van kritisch kijken uitleggen.
Duur: 100 minuten (2 lesuren)
Lesmateriaal:
Beamer/Smartboard
Computers/laptops
Werkblad 3: "De Simpsons: Spiegels van de Maatschappij en Onze Conclusie" (zie onderaan dit lesontwerp)
Toegang tot de aflevering "Simpsoncalifragilisticexpiali-D'oh-cious" (indien nodig, voor het herbekijken van specifieke scènes)
Lesfasen:
Fase 1: Herhaling en activatie (15 min)
Terugblik (klassikaal): De leerkracht vraagt: "Wat zijn enkele voorbeelden van hoe 'goed' en 'kwaad' en geweld in 'The Simpsons' anders worden voorgesteld dan in een traditionele heldenserie?" (Korte herhaling).
Doel van de les: "Vandaag gaan we kijken naar de maatschappelijke aannames en stereotypes die in de serie voorkomen, en trekken we onze algemene conclusies over de aflevering. Daarna bespreken we waarom het zo belangrijk is om kritisch te blijven kijken naar tv-series."
Fase 2: Maatschappelijke aannames en stereotypes (45 min)
Introductie maatschappelijke aannames en stereotypes: De leerkracht legt uit dat series, ook humoristische, vaak onderliggende boodschappen en stereotypes bevatten over onze maatschappij.
Opdracht 3.1 (groepjes van 3-4 – 30 min): Vul Werkblad 3 in door de volgende onderdelen te analyseren.
Bezitsverdeling: Is dit thema prominent in de aflevering? (Niet prominent.) Hoe wordt de familie Simpson gepositioneerd? (Doorsnee middenklasse gezin.) Komen financiële overwegingen kort aan bod? (Homer's bezorgdheid over nanny-kosten.)
Machtsverhoudingen: Hoe speelt de aflevering met de machtsverhouding tussen de traditionele nanny en de Simpsons? (Shary probeert orde te herstellen, faalt door Simpsons' non-conformisme.) Is er een hint van maatschappelijke verschuivingen (bijv. migrant als vervanger in burgeroorlogclub)?
Vrouwen en mannen: Wat zijn de rollen en kenmerken van Marge, Lisa, Shary Bobbins, Homer en Bart? (Marge: zorgzame huisvrouw; Lisa: intelligent; Shary Bobbins: bekwame nanny; Homer en Bart: stereotypisch 'lui' en onverantwoordelijk.) Zijn vrouwen "aanhangsels"?
Kinderen en ouders: Komen er kinderen voor? Worden ze serieus genomen? (Bart en Lisa hebben actieve rol; Maggie toont behoefte aan activiteit.) Hoe oefenen ouders gezag uit? (Homer's gezag meer een 'pose'; Marge oefent gezag uit door te zeuren.) Wordt het generatieconflict ontkend? (Nee, benadrukt door botsing met Shary Bobbins.)
(Optioneel, indien tijd over en relevant voor de aflevering): Vreemde landen en culturen (bv. Schotse straatmuzikant, kritiek op maatschappelijke praktijken in "Mississippi"), Verleden en toekomst (kort getoond, parodieert historische praktijken).
Klassikale bespreking (15 min): Bespreek de bevindingen van de groepen. Leid een discussie over de manier waarop stereotypes kunnen worden gebruikt in satire en of dit altijd 'oké' is.
Fase 3: Conclusie en kritische reflectie (30 min)
Introductie conclusie en kritische reflectie: "Tot slot is het belangrijk om de onderliggende boodschappen van de serie te destilleren en kritisch te reflecteren op de invloed ervan."
Opdracht 3.2 (individueel/duo – 20 min): Vul Werkblad 3 verder in.
Onderliggende boodschappen: Welke boodschappen over de maatschappij, waarden en normen kun je uit deze aflevering halen? (Verandering moet van binnenuit komen; accepteer imperfecties; 'perfectie' past niet altijd bij de realiteit.)
Vertekende werkelijkheid: Wordt de werkelijkheid vertekend voorgesteld? Waarom doen ze dit? (Overdreven humor en satire om kritiek te leveren op maatschappelijke verwachtingen.)
Invloed op de kijker: Wat is de mogelijke invloed van deze aflevering op de kijker? (Moedigt aan om imperfecties te omarmen, acceptatie van jezelf en anderen.)
Kritiek en productiedatum: Welke kritiek zou je kunnen geven op deze serie op basis van je analyse? (Open vraag voor leerlingen.) Houd rekening met de productiedatum: is het eerlijk om hedendaagse waarden toe te passen op oudere series? Waarom wel/niet? (De serie parodieert conventies en daagt het idee uit dat 'helden' het systeem moeten verdedigen.)
Belang van kritisch kijken: Waarom is het belangrijk om kritisch te kijken naar dit soort series?
Klassikale bespreking (10 min): Overloop de antwoorden. Leid een discussie over het belang van mediageletterdheid en het herkennen van boodschappen, zelfs in humoristische contexten.
Fase 4: Afsluiting (10 min)
Groepsopdracht (plenair – 5 min): "Formuleer in één of twee zinnen de belangrijkste les die je hebt geleerd over kritisch kijken naar tv-series na deze lessenreeks over 'The Simpsons'."
Afsluitende discussie (5 min): Deel enkele van de meest interessante zinnen en bespreek ze kort.
Werkblad 3: De Simpsons: Spiegels van de maatschappij en onze conclusie
Naam:
Klas:
Datum:
Stap 5: Maatschappelijke aannames en stereotypes
Bezitsverdeling:
Is dit thema prominent aanwezig in de aflevering? (Ja/Nee) ____________________________________________________________________
Welke financiële overwegingen komen kort aan bod in de aflevering?
Machtsverhoudingen:
Hoe wordt er in de aflevering gespeeld met de machtsverhouding tussen de nanny en de Simpsons? Wie probeert de macht uit te oefenen?
Wordt er in deze aflevering protest tegen 'het systeem' getoond? Zo ja, hoe?
Vrouwen en mannen:
Beschrijf de rol en belangrijkste kenmerken van de vrouwen (Marge, Lisa, Shary Bobbins). Zijn ze 'aanhangsels'?
Beschrijf de rol en belangrijkste kenmerken van de mannen (Homer, Bart).
Kinderen en ouders:
Komen er kinderen voor in de aflevering? Worden ze serieus genomen, of juist niet? Geef een voorbeeld.
Hoe oefenen de ouders (Homer, Marge) hun gezag uit? Is er sprake van een 'normaal' gezinsleven?
Wordt het generatieconflict (tussen de Simpsons en Shary Bobbins' normen) ontkend of juist benadrukt?
Stap 6: Conclusie en kritische reflectie
Onderliggende boodschappen: Welke belangrijke boodschappen over de maatschappij, waarden en normen kun je uit deze aflevering van 'The Simpsons' halen?
Vertekende werkelijkheid: Wordt de werkelijkheid vertekend voorgesteld in 'The Simpsons'? Waarom doen ze dit?
Invloed op de kijker: Wat is de mogelijke invloed van deze aflevering op jou als kijker?
Kritiek en productiedatum: Welke kritiek zou je kunnen geven op deze serie, rekening houdend met de productiedatum? Is het eerlijk om hedendaagse waarden toe te passen op oudere series? Leg uit.
Belang van kritisch kijken: Waarom is het belangrijk om kritisch te kijken naar dit soort series en tv-series in het algemeen?
Mijn belangrijkste les over kritisch kijken naar tv-series na deze lessenreeks is: